COVID

Covid-19 wordt veroorzaakt door een infectie met SARS-CoV-2, een coronavirus.

Eind 2019 werd deze ziekte voor het eerst opgemerkt in Wuhan, China. In de maanden nadien verspreidde het SARS-CoV-2-virus zich naar andere delen van de wereld.

Sinds 11 maart 2020 spreken we officieel van een pandemie: de coronapandemie. Een pandemie is een epidemie die veel mensen in verschillende landen over de hele wereld treft.

De coronavirussen behoren tot een familie van virussen. Ze danken hun naam aan de krans, ‘corona’ in het Latijn, rond de virusdeeltjes.

• De meeste coronavirussen veroorzaken een milde infectie van de bovenste luchtwegen, bijvoorbeeld een gewone verkoudheid.
• Sommige kunnen echter aanleiding geven tot ernstige en zelfs dodelijke luchtweginfecties. Dat geldt bijvoorbeeld voor SARS, MERS en covid-19.

Risicopersonen

De kans op een ernstig verloop van corona is groter bij personen die:

• ouder zijn dan 65 jaar, en zeker ouder dan 80 jaar;
• een verminderde weerstand hebben of medicatie nemen die het immuunsysteem onderdrukt;
• roken;
• lijden aan:
  • ernstige chronische aandoeningen, zoals:
    • hartziekten;
    • longziekten, vooral COPD;
    • nierziekten.
  • diabetes; 
  • obesitas;
  • kanker.

Verspreiding

Virussen die luchtweginfecties veroorzaken, zoals het SARS-CoV-2-virus, verspreiden zich op 3 manieren:

• via direct contact:
  • met een besmet persoon, bijv. door elkaar een hand of een zoen te geven;
  • met een besmet oppervlak (al blijkt het SARS-CoV-2-virus niet meer zo besmettelijk te zijn nadat het wordt ‘opgepikt’ van een oppervlak).

• via druppels die het virus bevatten:
  • Het gaat om grotere en kleinere druppels, die in de lucht terechtkomen wanneer je niest of hoest. Wanneer je zingt of luid spreekt, kunnen ook druppels ontstaan.

• via de lucht:
  • Mini-druppels of aerosolen, die verneveld zijn in de lucht, kunnen zich verder verspreiden in een ruimte. Ze blijven ook langer aanwezig in de lucht.
  • Deze mini-druppels ontstaan ook wanneer je ademt of praat. Maar vooral wanneer je zingt of luid praat, produceer je meer druppeltjes.

De verspreiding van covid-19 verloopt hoofdzakelijk via druppeltjes van mens naar mens. De meeste besmettingen vinden plaats via langdurig nauw contact: meer dan 15 minuten op minder dan 1,5 meter.

Varianten

Virussen ondergaan voortdurend kleine wijzigingen, die we mutaties noemen. Dat gebeurt ook bij SARS-CoV-2. Zo ontstaan varianten van het virus:

• Deze varianten lijken voorlopig nog heel erg op het oorspronkelijke virus.
• Varianten kunnen minder of meer besmettelijk zijn, of minder of meer ziek maken.

Hoe kan je corona herkennen?

Symptomen

• De ziekte begint doorgaans met plotse hoge koorts (>38,5°C) en hoest.
• De klachten kunnen erg variëren, of in het begin mild zijn (bijv. enkel hoofdpijn). Contacteer je arts als je ziek bent of twijfelt.
• Bij ongeveer 80% van de mensen verloopt de ziekte mild, zeker bij kinderen en adolescenten. Toch kan de infectie op zeer korte tijd ernstig worden (zie verder), vooral bij kwetsbare personen en ouderen.
• Corona kan lijken op een verkoudheid. Het is ook mogelijk dat je geen koorts hebt, of zelfs helemaal geen symptomen. Je bent dan ‘asymptomatisch’.

Antigeentest

Een antigeentest kan de infectie ook aantonen. Er bestaan:

• snelle antigeentests die je zelf of bij de apotheek kan doen;
• antigeentests die na afname in het labo verder onderzocht worden.

Bloedafname

Door antistoffen in het bloed op te sporen, kan je mogelijk ook een infectie aantonen. Deze manier van testen wordt niet meer terugbetaald.

Je huisarts

Contacteer je arts of maak een afspraak voor een test als:

• je denkt dat je besmet bent met het coronavirus;
• je symptomen hebt die verergeren, zoals moeilijk ademen of hoge koorts.

Er bestaat momenteel nog geen specifieke behandeling voor covid-19. De behandeling is er vooral op gericht om je klachten te verminderen. Bij pijn en koorts is paracetamol het eerstekeuzegeneesmiddel.

Er worden momenteel heel wat behandelingen geëvalueerd. Sommige geneesmiddelen kunnen in het ziekenhuis worden gebruikt, of daarbuiten in zeer specifieke gevallen (zoals een studie, meerdere gevallen in een rusthuis). Voorbeelden zijn:

• cortisone;
• antivirale middelen;
• antilichamen aangemaakt door gekweekte cellen;
• geneesmiddelen die inwerken op de immuniteit.

Ziekenhuisopname

• Een opname in het ziekenhuis is soms nodig om de ademhaling te verbeteren. Dat gebeurt via zuurstoftoediening en met behulp van machines die de ademhaling ondersteunen.
• Uit voorzorg worden soms antibiotica gegeven, hoewel die niet werkzaam zijn tegen virussen. Ze helpen wel in geval van extra besmettingen door bacteriën.